woensdag 13 oktober 2010
De dikte van de constructie - Julia
A construction grammar applies rules to parametric geometries for
building elements to an initial plan drawing based on functional goals to generate
walls, ceiling, roof structures, etc. As with most designed objects Palladio’s villas
are composed of rules for function (construction) and appearance (design).
De muren
De plafonds
De kolommen
Bron: Palladio’s Construction Grammar door Professor Larry Sass
http://ddf.mit.edu/projects/PALLADIO/palladio_construction_rules.pdf
Vitrivius - Lisan en Fenna
De natuur heeft namelijk het lichaam van de mens zo vormgegeven, dat zijn gezicht vanaf de kin tot de bovenkant van het voorhoofd, waar het haar begint, een tiende van het hete lichaam is, even lang als bij gestrekte hand de afstand tussen de pols en het topje van de middelvinger. Het hoofd neemt van kin tot kruin een achtste in, de afstand tussen de bovenkant van de borst (bij het ondereind van de hals) en de onderste haarwortels is een zesde, tussen het midden van de borst en de kruin een kwart van het lichaam. Wat het gezicht betreft, van onderaan de kin tot de onderkant van de neus is een derde van de hoogte van het gelaat; de afstand tussen de neus (van onderaan de neusvleugels) en het midden van de wenkbrauwen is even lang; tussen dat punt en de onderste haarwortels vormt het voorhoofd ook weer een derde. De lengte van de voet bedraagt een zesde van de lichaamslengte, de onderarm een kwart, de borst ook een kwart. De overige ledematen hebben eveneens zulke afmetingen, dat ze tot elkaar en tot het hele lichaam in verhouding staan. Door van dit alles gebruik te maken hebben bekende schilders en beeldhouwers uit vroegere tijden voor altijd grote faam verworven.
Evenzo moeten de houwgeledingen van tempels in hun afzonderlijke delen verhoudingen hebben die met de totale omvang van het hele gebouw volmaakt overeenstemmen.
dinsdag 12 oktober 2010
Week 7 - hoorcollege - Lisan
Plastische architectuur: beweging
Muur architectuur
Ordes lopen niet door.
Zuilen (--> van de belangrijkste vervalt) worden als ornament toegepast.
2 soorten gevels.
- Vergelijking van de verschillende ordes belangrijk bij Palladio.
- Perspectief en ervaring in interieur.
Il Redentore een van de laatste gevelontwerpen.
--> Triomfboog + middentraveeen + zijtraveeen in de gevel.
Tweede fronton in de gevel. Hoe vormen deze een eenheid?
Muur architectuur
Ordes lopen niet door.
Zuilen (--> van de belangrijkste vervalt) worden als ornament toegepast.
2 soorten gevels.
- Vergelijking van de verschillende ordes belangrijk bij Palladio.
- Perspectief en ervaring in interieur.
Il Redentore een van de laatste gevelontwerpen.
--> Triomfboog + middentraveeen + zijtraveeen in de gevel.
Tweede fronton in de gevel. Hoe vormen deze een eenheid?
Week 6 - hoorcollege - Lisan
Witkower
Continuiteit tussen Romeinse tempels en de kerken. In kerken moet alles perfect zijn.
--> Goddelijke schoonheid uitstralen.
Ideal kerk met koepel: Ronde kerkbouw.
--> geinspireerd door pantheon in Rome.
Vierkant wordt wteeds belangrijker in kerkbouw van Palladio.
Kerk moet op sokkel staan.
Pilaren - pilaster
Pilaster is in de muur gedrukt.
Triomfboog van de Grieken.
Pilaar is vierkant. Zuil is rond.
Continuiteit tussen Romeinse tempels en de kerken. In kerken moet alles perfect zijn.
--> Goddelijke schoonheid uitstralen.
Ideal kerk met koepel: Ronde kerkbouw.
--> geinspireerd door pantheon in Rome.
Vierkant wordt wteeds belangrijker in kerkbouw van Palladio.
Kerk moet op sokkel staan.
Pilaren - pilaster
Pilaster is in de muur gedrukt.
Triomfboog van de Grieken.
Pilaar is vierkant. Zuil is rond.
Week 4 - de tektoniek van Villa Cornaro - Lisan en Fenna
Tektoniek.
1. Muren: baksteen --> ondersteunen balken
‘Rooms must be distributed at either side of the entrance and the hall, and one must ensure that those on the right correspond and are equal to those on the left so that the building will be the same on one side as on the other and the walls will take the weight of the roof equally; the reason is that if the rooms o none side are made large and those on the other side small, the former will be more capable of resisting the load because of the thickness of their walls, while the latter will be weaker, causing Grave problems that will in time ruin the whole building.’ (bron: four books of architecture, Andrea Palladio)
2. Plafonds: balken plafonds vindt men mooi, maar de balken moeten niet te dicht bij elkaar zitten. Dit vindt men niet mooi en is niet brandveilig.
3. Trappen
4. Kolommen
5. Deuren
Ramen: groen klopt, rood klopt niet.
6. Ramen: zover mogelijk uit de hoek, minimale breedte van het raam zelf.
7. Geraamte
8. Dak: houten kapconstructie bedekt met houten plankjes of tegeltjes.
De breedte van eht dak gedeeld door 9 --> dit keer tweemaal is de hoogte. De balken van eht dak steken niet verder uit dan de buitenste wanden, dit ivm rotten.
9. Vloeren: baksteen vloeren vindt men mooi vanwege de kleurverschillen, maar die met fijne korrels zijn te koud in de kamers in de winter. Voor loggia's en publieke ruimtes kan men deze wel toepassen.
10. Fundering: deze moet 2x zo dik zijn als de muur.
De muren van de eerste verdieping zijn smaller als van de begane grond --> er onstaat een piramidevorm.
1. Muren: baksteen --> ondersteunen balken
‘Rooms must be distributed at either side of the entrance and the hall, and one must ensure that those on the right correspond and are equal to those on the left so that the building will be the same on one side as on the other and the walls will take the weight of the roof equally; the reason is that if the rooms o none side are made large and those on the other side small, the former will be more capable of resisting the load because of the thickness of their walls, while the latter will be weaker, causing Grave problems that will in time ruin the whole building.’ (bron: four books of architecture, Andrea Palladio)
2. Plafonds: balken plafonds vindt men mooi, maar de balken moeten niet te dicht bij elkaar zitten. Dit vindt men niet mooi en is niet brandveilig.
3. Trappen
4. Kolommen
5. Deuren
Ramen: groen klopt, rood klopt niet.
6. Ramen: zover mogelijk uit de hoek, minimale breedte van het raam zelf.
7. Geraamte
8. Dak: houten kapconstructie bedekt met houten plankjes of tegeltjes.
De breedte van eht dak gedeeld door 9 --> dit keer tweemaal is de hoogte. De balken van eht dak steken niet verder uit dan de buitenste wanden, dit ivm rotten.
9. Vloeren: baksteen vloeren vindt men mooi vanwege de kleurverschillen, maar die met fijne korrels zijn te koud in de kamers in de winter. Voor loggia's en publieke ruimtes kan men deze wel toepassen.
10. Fundering: deze moet 2x zo dik zijn als de muur.
De muren van de eerste verdieping zijn smaller als van de begane grond --> er onstaat een piramidevorm.
De koepel in de Renaissance - Lisan
De koepel van Il Redentore is geinspireerd door het Romeinse, Pantheon te Rome.
--> eigen karakter
Cilinder of veelhoekig met lichtopeningen
De ruimtewerking van de koepel wordt zo gemaakt dat aan de hoog opgetrokken koepels een minder hoge binnenkoepel wordt aangebracht. Dit was een orginele vondst in de Renaissance.
Centraalbouw; ideale, in zichzelf gesloten bouwvorm. Eenvoudige volumes.
Een van de eerste koepels: Michelangelo
Eerste koepel, Pantheon
Pantheon betekent: 'gewijd aan alle goden'
Centrale opening doorsnede 8,7m
De diameter van de gehele 'bol' is 43,3m.
Il Redentore.
Redentore betekend: verlosser
Lengte van het hoofdschip is 2x zo lang als de breedte. Bestaat uit 3 delen.
--> eigen karakter
Cilinder of veelhoekig met lichtopeningen
De ruimtewerking van de koepel wordt zo gemaakt dat aan de hoog opgetrokken koepels een minder hoge binnenkoepel wordt aangebracht. Dit was een orginele vondst in de Renaissance.
Centraalbouw; ideale, in zichzelf gesloten bouwvorm. Eenvoudige volumes.
Een van de eerste koepels: Michelangelo
Eerste koepel, Pantheon
Pantheon betekent: 'gewijd aan alle goden'
Centrale opening doorsnede 8,7m
De diameter van de gehele 'bol' is 43,3m.
Il Redentore.
Redentore betekend: verlosser
Lengte van het hoofdschip is 2x zo lang als de breedte. Bestaat uit 3 delen.
Geschiedenis Il Redentore - Lisan
Tussen 1575 en 1576 was Venetië in de ban van een grote pestepidemie. Om een spoedige verlossing van de catastrofale epidemie te bewerkstelligen beloofde de senaat de bouw van een votiefkerk (kerk die zijn ontstaan te danken heeft aan een belofte) ter ere van de Verlosser (Redentore).
In 1577 schakelde men de architect Andrea Palladio in voor dit project. De bouw naar zijn ontwerp van de San Giorgio Maggiore was toen volop in gang. Aan Palladio zijn twee ontwerpen gevraagd, een centraalbouw en een godshuis met een langwerpig grondplan. De daartoe bevoegde commissie koos voor een ontwerp met langwerpig grondplan. Het koorbereik toont gelijkenissen met centraalbouw. Dit had tevens Palladio’s voorkeur. In het ontwerp spelen maatverhoudingen een grote rol. De lengte van het hoofdschip is bijvoorbeeld dubbel zo lang als de breedte. De bouw vond plaats tussen 1577 en 1592.
Bij het ontwerp van de plattegrond heeft Palladio rekening gehouden met de drievoudige functie van Il Redentore. Hij heeft drie achter elkaar geschakelde ruimten gecreëerd. Het schip met tonggewelf dient als eindpunt van de processie. Het kloostergedeelte ligt achter het priesterkoor en is er visueel van gescheiden. Het altaar in de met een koepel overdekte priesterkoor is gebaseerd op het idee van een ritonda. Op deze wijze onderstreepte hij het votieve karakter.
In 1577 schakelde men de architect Andrea Palladio in voor dit project. De bouw naar zijn ontwerp van de San Giorgio Maggiore was toen volop in gang. Aan Palladio zijn twee ontwerpen gevraagd, een centraalbouw en een godshuis met een langwerpig grondplan. De daartoe bevoegde commissie koos voor een ontwerp met langwerpig grondplan. Het koorbereik toont gelijkenissen met centraalbouw. Dit had tevens Palladio’s voorkeur. In het ontwerp spelen maatverhoudingen een grote rol. De lengte van het hoofdschip is bijvoorbeeld dubbel zo lang als de breedte. De bouw vond plaats tussen 1577 en 1592.
Bij het ontwerp van de plattegrond heeft Palladio rekening gehouden met de drievoudige functie van Il Redentore. Hij heeft drie achter elkaar geschakelde ruimten gecreëerd. Het schip met tonggewelf dient als eindpunt van de processie. Het kloostergedeelte ligt achter het priesterkoor en is er visueel van gescheiden. Het altaar in de met een koepel overdekte priesterkoor is gebaseerd op het idee van een ritonda. Op deze wijze onderstreepte hij het votieve karakter.
Symboliek van het Pantheon - Lisan
Het Pantheon is in de eerste plaats geen gewone tempel. De ruimte vertoont opvallende geometrische kenmerken. Deze kenmerken werden in de Oudheid beschouwd als configuraties met een numerieke symboliek.
De fundamentele geometrie werd geassocieerd met beeld van het universum en banen van de hemellichamen. De zeven nissen zijn gewijd aan de zeven hemelgoden (vijf planeten en de lichtgevende zon en maan). De koepel zelf belichaamde het hemelgewelf. De vijf rijen cassetten symboliseerden volgens de astronomische kennis in de Oudheid de vijf concentrische domeinen van de planeten. Oorspronkelijk bevond zich in het midden van elk van deze 122 cassetten een ster van verguld brons. De centrale oculus was het symbool voor de zon, die de hele ruimte overheerste.
Het Pantheon was een dynastieke tempel en een symbool van keizerlijke macht, een plaats waar de heerser een universele wetgever werd. Hier stelde Hadrianus, te midden van de goden de wetten vast. De almachtige keizer vaardigde hier de juridische doctrine uit, kondigde wetten af en was hoofd van het opperste gerechtshof. Hij had daarmee een tempel voor de vergoddelijkte keizerlijke macht geschapen.
De fundamentele geometrie werd geassocieerd met beeld van het universum en banen van de hemellichamen. De zeven nissen zijn gewijd aan de zeven hemelgoden (vijf planeten en de lichtgevende zon en maan). De koepel zelf belichaamde het hemelgewelf. De vijf rijen cassetten symboliseerden volgens de astronomische kennis in de Oudheid de vijf concentrische domeinen van de planeten. Oorspronkelijk bevond zich in het midden van elk van deze 122 cassetten een ster van verguld brons. De centrale oculus was het symbool voor de zon, die de hele ruimte overheerste.
Het Pantheon was een dynastieke tempel en een symbool van keizerlijke macht, een plaats waar de heerser een universele wetgever werd. Hier stelde Hadrianus, te midden van de goden de wetten vast. De almachtige keizer vaardigde hier de juridische doctrine uit, kondigde wetten af en was hoofd van het opperste gerechtshof. Hij had daarmee een tempel voor de vergoddelijkte keizerlijke macht geschapen.
Geschiedenis Pantheon - Lisan
Pantheon
Van 27 tot 25 v. Chr. had Marcus Vipsanius Agrippa, die in 21 v. Chr. de schoonzoon werd van keizer Augustus, een rechthoekige tempel laten bouwen voor de keizer. De tempel was ook gewijd aan de god Mars en de godin Venus die speciaal met hem verbonden waren. Mars en Venus waren beschermgoden van het Julisch-Claudische huis. Daarop duidt de symbolische vorm van de koepel als hemelgewelf met de ronde opening in het midden voor de zon.
Nadat dit gebouw tweemaal was afgebrand werd het gebouw de tweede keer herbouwd door keizer Hadrianus in 118 tot 125 n. Chr.. Het gebouw werd bekend als het Pantheon omdat Hadrianus het gebouw wijdde aan de zeven goden van de planeten.
Het Pantheon is ontworpen als een rond gebouw met bij het begin vijf treden die de weg leidden naar de zeven meter hoge met brons beslagen porticus. Vooraan zijn er twintig monolithische granieten zuilen die stuk voor stuk 60 ton wegen met mooie Korinthische marmeren kapitelen die een schip vormen met twee zijbeuken. De voorste acht zuilen aan de voorkant van het Pantheon zijn van grijs gekleurd graniet, de andere twaalf zuilen van het Pantheon zijn van van roze gekleurd graniet.
De zijbeuken komen uit in twee nissen waarin de standbeelden van Augustus en Marcus Vispanius Agrippa stonden. Achter de twintig monolithische granieten zuilen met Korinthisch marmeren kapitelen bevindt zich de grote bronzen deur die toegang tot de tempel geeft. In de muren bevinden zich zeven nissen waarin oorspronkelijk godenbeelden stonden. Deze godenbeelden zijn in de loop der tijd vervangen door christelijke altaren en grafmonumenten. Hier tussenin staan de acht pijlers die ieder 6,2 meter dik zijn. Over deze acht pijlers is het gewicht van de prachtige koepel met in het midden de oculus gelijk verdeeld.
Het Pantheon is het grootste gebouw uit de oudheid dat in de stad Rome bewaard is gebleven en ook enigzins het enige antieke bouwwerk dat bewaard is gebleven in Rome. Het gebouw wordt gekenmerkt door zijn prachtige interieur maar ook zijn constructie en de enorme omvang van het prachtige bouwwerk. Het is een van de weinige gebouwen waar men let op het uiterlijk en het innerlijk van een bouwwerk.
Boven de cilindervormige ruimte verheft zich als een hemelgewelf het eigenaardigste deel van het bouwwerk namelijk de koepel die reusachtig is. Deze koepel met een diameter van 43,30 meter is de allergrootste koepel die zonder gewapend beton ooit is gemaakt. De prachtige koepel stelde een sterrenhemel voor, en de negen meter brede opening ook wel oculus genoemd, de zon.
Van 27 tot 25 v. Chr. had Marcus Vipsanius Agrippa, die in 21 v. Chr. de schoonzoon werd van keizer Augustus, een rechthoekige tempel laten bouwen voor de keizer. De tempel was ook gewijd aan de god Mars en de godin Venus die speciaal met hem verbonden waren. Mars en Venus waren beschermgoden van het Julisch-Claudische huis. Daarop duidt de symbolische vorm van de koepel als hemelgewelf met de ronde opening in het midden voor de zon. Nadat dit gebouw tweemaal was afgebrand werd het gebouw de tweede keer herbouwd door keizer Hadrianus in 118 tot 125 n. Chr.. Het gebouw werd bekend als het Pantheon omdat Hadrianus het gebouw wijdde aan de zeven goden van de planeten.
Het Pantheon is ontworpen als een rond gebouw met bij het begin vijf treden die de weg leidden naar de zeven meter hoge met brons beslagen porticus. Vooraan zijn er twintig monolithische granieten zuilen die stuk voor stuk 60 ton wegen met mooie Korinthische marmeren kapitelen die een schip vormen met twee zijbeuken. De voorste acht zuilen aan de voorkant van het Pantheon zijn van grijs gekleurd graniet, de andere twaalf zuilen van het Pantheon zijn van van roze gekleurd graniet.
De zijbeuken komen uit in twee nissen waarin de standbeelden van Augustus en Marcus Vispanius Agrippa stonden. Achter de twintig monolithische granieten zuilen met Korinthisch marmeren kapitelen bevindt zich de grote bronzen deur die toegang tot de tempel geeft. In de muren bevinden zich zeven nissen waarin oorspronkelijk godenbeelden stonden. Deze godenbeelden zijn in de loop der tijd vervangen door christelijke altaren en grafmonumenten. Hier tussenin staan de acht pijlers die ieder 6,2 meter dik zijn. Over deze acht pijlers is het gewicht van de prachtige koepel met in het midden de oculus gelijk verdeeld.
Het Pantheon is het grootste gebouw uit de oudheid dat in de stad Rome bewaard is gebleven en ook enigzins het enige antieke bouwwerk dat bewaard is gebleven in Rome. Het gebouw wordt gekenmerkt door zijn prachtige interieur maar ook zijn constructie en de enorme omvang van het prachtige bouwwerk. Het is een van de weinige gebouwen waar men let op het uiterlijk en het innerlijk van een bouwwerk.
Boven de cilindervormige ruimte verheft zich als een hemelgewelf het eigenaardigste deel van het bouwwerk namelijk de koepel die reusachtig is. Deze koepel met een diameter van 43,30 meter is de allergrootste koepel die zonder gewapend beton ooit is gemaakt. De prachtige koepel stelde een sterrenhemel voor, en de negen meter brede opening ook wel oculus genoemd, de zon.
maandag 11 oktober 2010
Het Pantheon in Rome - Julia
XXI ROMAN WONDERS
Samenvatting van de tekst
Betekenis Pantheon: Gewijd aan goden/geheel goddelijk
Gebouwd door Agrippa, c.a. 25 v.C.
Huidige vorm dateert uit de tijd van de Hardrian, tussen 118 en 128 n.C.
Plattegrond heeft 16 hoeken, geplaatst in een ronde omtrek
De koepel bestaat uit 5 rijen van 28 cassettes, vroeger bekleed met brons
De mogelijke invloeden:
Perfect nummer 6 + perfect nummer 10 = het meest perfecte nummer 16
16 afgeleid van de Romeinse winden
Vitrivius telt en benaamd acht winden, goden voor de Romeinen:
Noord, Oost, Zuid, West, Noordoost, Zuidoost, Noordwest, Zuidwest
Maar schrijft ambitieus over een cirkel gedeeld door 16
28 nachten duurt de maancyclus, geschreven in detail door Vitruvius zonder vaststellen van rekenkundige perfectie.
28 is afgeleid van Euclid’s definitie van het perfecte nummer
Euclid was een Griekse wiskundige
De Plattegrond16 hoekige grondplan
8 Nissen in de buitenmuur met dubbele kolommen
8 hoekige symmetrie
4 uitsparing bekroont met een koepel, dubbele kolommen, vierkant - rond vloer design
Symmetrie van een vierkant
2 halfronde uitsparingen met kolommen
Niet twee dezelfde assen, nog wel 2 symmetrie assen
1 uitsparing aan het einde en toevoeging van de zuilengalerij
1 symmetrie as: De Noord Zuid as
De plattegrond is uitgelijnd naar de kompas punten met de inging richting Noord
Proporties
28:16 à 7:4 W3:1
28 = 7x4 Euclid verklaart dit tot perfect nummer, formule: (1+2+4)x4
Vloerplan en plafond gerelateerd door verschillende perfecte getallen
Een cirkel met een straal van 4, daarin past een driehoek met de lengte van 7
è Opgeroepen door Vitruvius
Stierlin obeserveerd deze driehoekige vorm relatie in de cross-section van het Pantheon.
Het zelfde thema kan ook gevonden worden in het twee zelfstandige kolomsysteem in het interieur
Er zijn 16 kolommen in de koepelruimte (aedicules)
14 grotere kolommen in de voor de apses
Verhouding 8:7
Duidelijker: 8 aedicules en 7 apses
Meer mogelijkheden:
Scipio Aemilianus’ dood op 56 jaar
Totaal van: 7x8
Twee “volle” of “complete” getallen, een oorspronkelijke term van Pythagoras
Het reflecteert de naam Hadrian:
Wat leest: 6+2+2+2+9+2+9= 32 (is twee maal 16)
En 1+5+2+9+2+9 = 28
Een verhouding van 8:7
Er zijn 30 vrijstaande kolommen in de ruimte en 16 in de zuilen galerij
30 + 16 = 46
HADRIANVS is 8+1+4+8+9=46
The architects honour their patron.
Bron: Architectonics of Humanism door Lionel March
Abonneren op:
Posts (Atom)